ေရငုပ္သမားေတြကို ႏွလုံးရပ္သြားေစခဲ့တဲ့ ပင္လယ္ေရေအာက္က ထူးဆန္းတဲ့ ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈ (၈) ခု
Zaw Gyi
အောက်တွင် Unicode နှင့် ဖတ်ရှု့နိုင်ပါသည်
ေရငုပ္သမားေတြကို ႏွလုံးရပ္သြားေစခဲ့တဲ့
ပင္လယ္ေရေအာက္က ထူးဆန္းတဲ့ ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈ (၈) ခု
မဂၤလာပါ။ အခုတစ္ေခါက္ေျပာျပေပးသြားမယ့္အေၾကာင္းအရာကေတာ့ ေရငုပ္သမားေတြကို ေသြးပ်က္သြားေစတဲ့ ပင္လယ္ေရေအာက္က ထူးဆန္းတဲ့ ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ပင္လယ္သာ ဘာေတြ ရွိမလဲဆိုတာကို လူသားေတြ အကုန္အစင္မသိရွိႏိုင္ၾကေသးပါဘူး။
ဒီလိုေရေအာက္ၾကမ္းျပင္ေတြမွာ ထူးဆန္းတဲ့အရာေတြ အျပည့္နဲ႔ ရွိေနၿပီး လူသားေတြတစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ မေရာက္ဖူးေသးတဲ့ ေနရာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေနပါေသးတယ္။
ဒီလို ပင္လယ္ေရျပင္ေတြထဲ ဆင္းသက္ၿပီး စူးစမ္းရွာေဖြမႈျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတဲ့ ေရငုပ္သမားေတြ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့ ေသြးပ်က္သြားေလာက္ေအာင္အထိျဖစ္ခဲ့တဲ့ အရာေတြကေတာ့ –
၁- အပိုလို ၁၁ စစ္ဆင္ေရး အာကာသယာဥ္တစ္စင္းရဲ႕ အင္ဂ်င္
ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ထဲက ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္ထဲမွာ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့ အရာကေတာ့ လကမာၻကိုသြားခဲ့တဲ့ စစ္ဆင္ေရးမွာ အသုံးျပဳခဲ့တဲ့ ယာဥ္တစ္ခုထဲက အင္ဂ်င္တစ္လုံးပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအင္ဂ်င္ကိုပင္လယ္ေရေအာက္ ေပ ၁၄,၀၀၀ ေလာက္မွာ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး စစ္ဆင္ေရးႀကီးၿပီးေနာက္ ၄၃ ႏွစ္အၾကာမွာမွ အခုလို ေရေအာက္ထဲကေန ျပန္လည္ေတြ႕ရွိခဲ့တာပါ။
အာသာသယာဥ္မႉးလူးဝစ္ဇ္အန္းစေထာင္းနဲ႔ သူ႔ရဲ႕အဖြဲ႕က အမွန္တကယ္ပဲ လကမာၻေပၚကို ေရာက္ခဲ့ၾကသလား၊ ဒါမွမဟုတ္ တျခားၿပိဳင္ဘက္ႏိုင္ငံေတြေနာက္ေကာက္က်သြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးလွည့္ကြက္တစ္ခုလားလို႔ သို႔ေလာ သို႔ေလာ ေမးခြန္းေတြက ယေန႔ထက္တိုင္ ထင္က်န္ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒီလို ရႈပ္ေထြးမႈေတြ ရွိခဲ့တဲ့ အပိုလို ၁၃ ခရီးစဥ္မွာ အသုံးျပဳခဲ့တဲ့ Saturn V ဒုံးက်ည္ရဲ႕ အင္ဂ်င္ကိုေတာ့ အမွန္တကယ္ပဲ ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္တစ္ေနရာမွာ အခုလိုရွာေတြ႕ခဲ့တာပါ။
၂- ေရေအာက္မွာ စီးဆင္းေနတဲ့ ျမစ္တစ္စင္း
၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ စူးစမ္းရွာေဖြသူေတြက အနက္ေရာင္ပင္လယ္ကို စူးစမ္းရွာေဖြေနသူေတြက အဂၤလန္ႏိုင္ငံက သိမ္းျမစ္ထက္ အစေပါင္းမ်ားစြာ ပိုမိုေရစီးသန္တဲ့ ေရေအာက္ျမစ္တစ္စင္းကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီျမစ္က ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္မွာ ရွိေနတဲ့ ျမစ္တစ္စင္းပဲျဖစ္ၿပီး လုံးဝကို အရွိန္အဟုန္ျပင္းျပင္းနဲ႔ စီးဆင္းေနတာပါ။
လဒ္စ္တကၠသိုလ္က သိပၸံပညာရွင္ေတြက ဒီေရေအာက္ျမစ္ကို ေရငုပ္စက္႐ုပ္ေတြ အသုံးျပဳၿပီး စူးစမ္းရွာေဖြမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ရာမွာ
ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္က အင္မတန္နက္ရႈိင္းလြန္းတဲ့ တူးေျမာင္းတစ္ခုေၾကာင့္ျဖစ္ခဲ့တာလို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္ခဲ့ၿပီး အဲဒီတူးေျမာင္းထဲကို ေရေတြ စီးလာခဲ့ခ်ိန္မွာေတာ့ ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္က ျမစ္တစ္စင္းလိုျဖစ္ေနခဲ့တယ္လို႔ ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီတူးေျမာင္းထဲက ေနရာတစ္ခ်ိဳ႕က ၁၁၅ ေပေလာက္ထိ နက္ရႈိင္းၿပီး တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ေရတံခြန္ေတြ၊ ေက်ာက္တုံးေက်ာက္စိုင္ေတြပါ ရွိေနပါေသးတယ္။
၃- ရထားသခ်ိဳင္း
ေရငုပ္သမားေတြကို ေသြးပ်က္သြားေစတဲ့ ပင္လယ္ေရေအာက္က ထူးဆန္းတဲ့ ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈေတြထဲမွာ အခု ေျပာျပသြားမယ့္ ရထားသခ်ိဳင္းလည္းပါဝင္ပါတယ္။ နယူးဂ်ာစီရဲ႕ ကမ္း႐ိုးတန္းတစ္ေနရာမွာ ဒီရထားေတြကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့တာပါ။
ေရွးေဟာင္းသုေတသနပညာရွင္ကေတာ့ ေရေအာက္ၾကမ္းျပင္မွာ ေတြ႕ရွိခဲ့ရတဲ့ ရထားအိုႀကီးေတြဟာ ၁၈၅၀ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္ေလာက္က ရထားေတြပဲလို႔ ေျပာဆိုခဲ့ၾကၿပီး ဘာေၾကာင့္ ဒီ ရထားေတြက ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္မွာ ေရာက္ရွိေနခဲ့သလဲဆိုတာကိုအေျဖရွာလို႔မရခဲ့ပါဘူး။
ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ရတဲ့ ရထားေဟာင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေနာက္ခံ ရာဇဝင္ေတြ လိုက္လံစုံစမ္းၾကည့္ရာမွာလည္း ႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဘာသက္ေသအေထာက္အထားမွလည္း ရွာမေတြ႕ခဲ့ပါဘူး။
တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဒီရထားအေဟာင္းေတြက တစ္ခ်ိန္က သေဘၤာေတြနဲ႔တင္ပို႔လာတဲ့ ရထားအသစ္ေတြျဖစ္တန္ေခ်ရွိၿပီး မုန္တိုင္းတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ သေဘၤာေတြနစ္ျမႇဳပ္သြားရာမွာ အခုလို ရထားေတြလည္း တစ္ပါတည္း ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္ကို ေရာက္ရွိသြားတာလို႔ ေထာက္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။
၄- ႏွစ္ေပါင္း ၂,၄၀၀ သက္တမ္းရွိ ႐ြက္ေလွတစ္စင္း
၂၀၁၈ ခုႏွစ္မွာ ပင္လယ္ေရေအာက္ စူးစမ္းရွာေဖြသူမ်ားက ထူးဆန္းလွတဲ့ အရာတစ္ခုကို ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္မွာ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။
အနက္ေရာင္ပင္လယ္ထဲက ဘူေဂးရီးယားကမ္း႐ိုးတန္းတစ္ေနရာမွာ ေတြ႕ရွိခဲ့ရသမွ် ကမာၻ႔သက္တမ္းအရင့္ဆုံး႐ြက္ေလွတစင္းကို ေတြ႕ရွိခဲ့တာပါ။
အဲဒီ႐ြက္ေလွႀကီးဟာ မယုံၾကည္ႏိုင္ေလာက္စရာ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၂,၄၀၀ ေလာက္က ႐ြက္ေလွတစ္စင္းျဖစ္ေနခဲ့ၿပီး ဂရိေခတ္လက္ရာေတြ ေတြ႕ရွိခဲ့တာမို႔ ဂရိတို႔ ေခတ္ေကာင္းစဥ္အခ်ိန္က ႐ြက္ေလွတစ္စင္းျဖစ္တယ္လို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီ႐ြက္ေလွႀကီးက ေရေအာက္မွာ ရွိေနေပမယ့္ ပုံစံယိုယြင္းမသြားေသးတဲ့ ႐ြက္ေလွတစ္စင္းျဖစ္ၿပီး ၂၃ မီတာအထိ ရွည္လ်ားလွပါတယ္။
ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္မွာ ေအာက္ဆီဂ်င္ဓာတ္လုံးဝမရွိတာမို႔ ႐ြက္ေလွရဲ႕အစိတ္အပိုင္းေတြက အေကာင္းအတိုင္း ပုံစံမပ်က္ရွိေနဆဲျဖစ္တာကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။
၅- ကမာၻ႔အနက္ရႈိင္းဆုံးေနရာ
မာရီရားနား (Mariana) ေျမာင္းလို႔ ေခၚတဲ့ေနရာကေတာ့ ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္ထဲမွာ လူသားတို႔ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့ ပင္လယ္ထဲက ကမာၻ႔အနက္ရႈိင္းဆုံးေနရာတစ္ေနရာပဲျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေနရာရဲ႕ အနက္က ၆.၈ မိုင္အထိ ရွိၿပီး နာမည္ေက်ာ္ ဂရင္းကန္ၫႊန္ (Grand Canyon) ေခ်ာက္ႀကီးထက္ေတာင္ ၅ဆ ပိုမို နက္ရႈိင္းလွပါတယ္။
ဒီေျမာင္းႀကီးကို ၁၈၇၅ ခုႏွစ္မွာ ပထမဆုံး ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး ထိုစဥ္အခ်ိန္ေတာ့ အေလးတပ္ဆင္ထားတဲ့ ႀကိဳးေတြနဲ႔ တိုင္းတာခဲ့ၾကတာပါ။
ဒီေျမာင္းႀကီးရဲ႕ နက္ရႈိင္းမႈေတြ၊ ထူးျခားဆန္းၾကယ္မႈေတြကို ေခတ္အဆက္ဆက္က စူးစမ္းရွာေဖြသူေတြ၊ လူစြန႔္စားေတြက ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
လို ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္ရဲ႕ အနက္ရႈိင္းဆုံးေနရာကို စူးစမ္းရွာေဖြသူထဲမွာ နာမည္ေက်ာ္ ဒါ႐ိုက္တာႀကီး ဂ်ိမ္းစ္ကမ႐ြန္း(james cameron)လည္း ပါဝင္ပါတယ္။
သူဟာ သူ႔ရဲ႕ အထူးစီစဥ္ဖန္တီးထားတဲ့ ယာဥ္တစ္စင္းနဲ႔ အဲဒီေျမာင္းႀကီးရဲ႕ ေအာက္ေျခအထိကိုေတာင္ တစ္ေယာက္တည္းသြားႏိုင္ခဲ့သူလည္းျဖစ္ပါတယ္။
၆- ေပါင္ သန္း ၁၅၀ တန္ေပ်ာက္ဆုံးေနတဲ့ ေငြသတၳဳမ်ား
၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္စူးစမ္းေလ့လာေရးကုမၸဏီတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ေအာ့ဒစီ မရင္း က အက္စ္ အက္စ ဂဲလ္ စ ပါ လို႔ ေခၚတဲ့ ကုနတင္သေဘၤာတစ္စင္းကို ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္မွာ ျပန္လည္ေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီသေဘၤာဟာာ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္မွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံကေန မိခင္ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံဆီ အျပန္ခရီးလမ္းမွာ ဂ်ာမန္ေရငုပ္သေဘၤာေတြရဲ႕ တိုက္ခိုက္ျခင္းကို ခံစားခဲ့ရၿပီး တစ္စစီပ်က္စီးသြားကာ ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္ဆီ နစ္ျမႇဳပ္သြားခဲ့ရတာပဲျဖစ္ပါတယ္။
အခုလို ျပန္လည္ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ခ်ိန္မွာေတာ့ သေဘၤာပ်က္ရဲ႕ဝမ္းဗိုက္ထဲမွာ လက္ရွိကာလေပါက္ေၾကး ေပါင္ သန္း ၁၅၀နဲ႔ ညီမွ်တဲ့ ၆၁တန္အေလးခ်ိန္ရွိ ေငြေတြကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။
ေအာ့ဒစီ မရင္း (Odyssey Marine)ကုမၸဏီက တူးေဖာ္ရရွိခဲ့တဲ့ ေငြေတြရဲ႕ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ႀကိဳးပန္းမႈရဲ႕ ရလဒ္အျဖစ္ လက္ဝယ္သိမ္းထားခဲ့ၿပီး က်န္ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကိုေတာ့ မူလ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံဆီ ျပန္လည္ေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။
၇- ေပ်ာက္ဆုံးေနတဲ့ အီဂ်စ္ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕
ဒီတစ္ေခါက္ ေရငုပ္သမားေတြကို ေသြးပ်က္သြားေစတဲ့ ပင္လယ္ေရေအာက္က ထူးဆန္းတဲ့ ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈကေတာ့ ပစၥည္းေသးေသးမႊားမႊားတစ္ခုမဟုတ္ဘဲ တစ္ခ်ိန္က လူေနထူထပ္ခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕အေဟာင္းႀကီးတစ္ခုျဖစ္ေနခဲ့တာပါပဲ။
ဒီၿမိဳ႕ကို ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ ပထမဆုံးဦးရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး မေတြ႕ရွိခင္အခ်ိန္အထိ ဒီၿမိဳ႕က အမွန္တကယ္ပဲ တည္ရွိခဲ့တာလားဆိုတာကို ဘယ္သူမွ မသိခဲ့ၾကပါဘူး။
ဒါ့အျပင္ ဒီၿမိဳ႕ရဲ႕ အေၾကာင္းကလည္း ေရွးေခတ္သမိုင္းေတြထဲမွာ ဝိုးတဝါးေလာက္သာေဖာ္ျပထားတာမို႔ ဒဏၭာရီဆန္လြန္းတဲ့ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕အျဖစ္နဲ႔သာ က်န္ရွိေနခဲ့တာပါ။
ေရွးေဟာင္းသုေတသနပညာရွင္တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဖရန႔္ခ္ ေဂၚဒီယို (Frank Goddio) ဆိုသူဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ ဒီ ေပ်ာက္ဆုံးေနတဲ့ ၿမိဳ႕ကို လိုက္လံရွာေဖြေနရင္း ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ ကမ္း႐ိုးတန္းတစ္ခုရဲ႕ ေရေအာက္ၾကမ္းျပင္မွာ အခုလို ေတြ႕ရွိခဲ့တာပါ။
ေခတ္မီေရေအာက္ပုံေဖာ္စနစ္ရဲ႕ အကူအညီကို ရယူခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး အဲဒီေရေအာက္မွာ တည္ရွိေနတဲ့ ၿမိဳ႕ထဲမွာ သေဘၤာ ၆၄ စင္း၊ ေက်ာက္ဆူး အခု ၇၀၀၊ ေ႐ႊဒဂၤါးျပားမ်ားနဲ႔ ၁၆ ေပအရပ္ရွိတဲ့ မတ္တပ္ရပ္႐ုပ္ထုေတြကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။
၈ – ေရေအာက္ထဲက ဧရာမ ေႁမြႀကီး
တစ္ခါက အေမဇုန္ေတာထဲက ေရေအာက္ တစ္ေနရာမွာ ေရငုတ္သမားေတြက ဧရာမ အန္နာကြန္ဒါ ေႁမြႀကီးကို ဗီဒီယို ႐ိုက္ကူးရရွိမိခဲ့ပါတယ္။
အဆိုပါ ေႁမြႀကီးရဲ႕ အရွည္က အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီးသား သစ္ကုလားအုပ္တစ္ေကာင္ေလာက္ ရွည္လ်ားၿပီး အေလးခ်ိန္က လူႏွစ္ေယာက္စာ အေလးခ်ိန္ထက္ ေက်ာ္ပါတယ္။
ေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့ ေရငုတ္သမားေတြက ငါးမန္းေတြနဲ႔ေတာင္ တူတူ ေရကူးဖူးသူျဖစ္ေပမယ့္လည္း ခုလို ေႁမြႀကီးတစ္ေကာင္ကို ေတြ႕လိုက္တာက သူ႔အတြက္ ေသြးပ်က္စရာ အေတြ႕အႀကဳံ တစ္ခုျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ကံေကာင္းတာက အဆိုပါ ေႁမြႀကီးက သူတို႔ကို ရန္ျပန္ရွာခဲ့ျခင္းမရွိပဲ သူ႔ဟာသူ ေအးေဆး ေနေနခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲ့ေလာက္ႀကီးမားတဲ့ ေႁမြႀကီးနားကို သူတို႔အေနနဲ႔ အနီးကပ္ သြားေရာက္ ဗီဒီယို ႐ိုက္ကူးရဲတဲ့ သတၱိကေတာ့ ေလးစားစရာပါပဲေနာ္။ ပရိသတ္တို႔ေကာ ဘယ္လိုလဲ သြားရဲၾကလား မသိဘူးေနာ္။
အခုေျပာျပေပးသြားတာကေတာ့ ေရငုပ္သမားေတြကို ေသြးပ်က္သြားေစတဲ့ ပင္လယ္ေရေအာက္က ထူးဆန္းတဲ့ ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈ (၈)ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဒီထဲက ဘယ္ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈေတြက အေကာင္းဆုံးရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈေတြဆိုတာကိုလည္း ေျပာသြားေပးၾကပါဦးေနာ္။
Credit – Shwe Nyan Shin
Unicode
ရေငုပ်သမားတွေကို နှလုံးရပ်သွားစေခဲ့တဲ့ ပင်လယ်ရေအောက်က ထူးဆန်းတဲ့ ရှာဖွေတွေ့ရှိမှု (၈) ခု
မင်္ဂလာပါ။ အခုတစ်ခေါက်ပြောပြပေးသွားမယ့်အကြောင်းအရာကတော့ ရေငုပ်သမားတွေကို သွေးပျက်သွားစေတဲ့ ပင်လယ်ရေအောက်က ထူးဆန်းတဲ့ ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။ ပင်လယ်သာ ဘာတွေ ရှိမလဲဆိုတာကို လူသားတွေ အကုန်အစင်မသိရှိနိုင်ကြသေးပါဘူး။
ဒီလိုရေအောက်ကြမ်းပြင်တွေမှာ ထူးဆန်းတဲ့အရာတွေ အပြည့်နဲ့ ရှိနေပြီး လူသားတွေတစ်ကြိမ်တစ်ခါမှ မရောက်ဖူးသေးတဲ့ နေရာတွေလည်း အများကြီးရှိနေပါသေးတယ်။
ဒီလို ပင်လယ်ရေပြင်တွေထဲ ဆင်းသက်ပြီး စူးစမ်းရှာဖွေမှုပြုလုပ်ခဲ့ကြတဲ့ ရေငုပ်သမားတွေ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ သွေးပျက်သွားလောက်အောင်အထိဖြစ်ခဲ့တဲ့ အရာတွေကတော့ –
၁- အပိုလို ၁၁ စစ်ဆင်ရေး အာကာသယာဉ်တစ်စင်းရဲ့ အင်ဂျင်
ဖလော်ရီဒါပြည်နယ်ထဲက ပင်လယ်ကြမ်းပြင်ထဲမှာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ အရာကတော့ လကမ္ဘာကိုသွားခဲ့တဲ့ စစ်ဆင်ရေးမှာ အသုံးပြုခဲ့တဲ့ ယာဉ်တစ်ခုထဲက အင်ဂျင်တစ်လုံးပဲဖြစ်ပါတယ်။
ဒီအင်ဂျင်ကိုပင်လယ်ရေအောက် ပေ ၁၄,၀၀၀ လောက်မှာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး စစ်ဆင်ရေးကြီးပြီးနောက် ၄၃ နှစ်အကြာမှာမှ အခုလို ရေအောက်ထဲကနေ ပြန်လည်တွေ့ရှိခဲ့တာပါ။
အာသာသယာဉ်မှူးလူးဝစ်ဇ်အန်းစထောင်းနဲ့ သူ့ရဲ့အဖွဲ့က အမှန်တကယ်ပဲ လကမ္ဘာပေါ်ကို ရောက်ခဲ့ကြသလား၊ ဒါမှမဟုတ် တခြားပြိုင်ဘက်နိုင်ငံတွေနောက်ကောက်ကျသွားအောင် လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံရေးလှည့်ကွက်တစ်ခုလားလို့ သို့လော သို့လော မေးခွန်းတွေက ယနေ့ထက်တိုင် ထင်ကျန်နေဆဲဖြစ်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ဒီလို ရှုပ်ထွေးမှုတွေ ရှိခဲ့တဲ့ အပိုလို ၁၃ ခရီးစဉ်မှာ အသုံးပြုခဲ့တဲ့ Saturn V ဒုံးကျည်ရဲ့ အင်ဂျင်ကိုတော့ အမှန်တကယ်ပဲ ပင်လယ်ကြမ်းပြင်တစ်နေရာမှာ အခုလိုရှာတွေ့ခဲ့တာပါ။
၂- ရေအောက်မှာ စီးဆင်းနေတဲ့ မြစ်တစ်စင်း
၂၀၁၆ ခုနှစ်မှာ စူးစမ်းရှာဖွေသူတွေက အနက်ရောင်ပင်လယ်ကို စူးစမ်းရှာဖွေနေသူတွေက အင်္ဂလန်နိုင်ငံက သိမ်းမြစ်ထက် အစပေါင်းများစွာ ပိုမိုရေစီးသန်တဲ့ ရေအောက်မြစ်တစ်စင်းကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။
အဲဒီမြစ်က ပင်လယ်ကြမ်းပြင်မှာ ရှိနေတဲ့ မြစ်တစ်စင်းပဲဖြစ်ပြီး လုံးဝကို အရှိန်အဟုန်ပြင်းပြင်းနဲ့ စီးဆင်းနေတာပါ။
လဒ်စ်တက္ကသိုလ်က သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ဒီရေအောက်မြစ်ကို ရေငုပ်စက်ရုပ်တွေ အသုံးပြုပြီး စူးစမ်းရှာဖွေမှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ရာမှာ
ပင်လယ်ကြမ်းပြင်က အင်မတန်နက်ရှိုင်းလွန်းတဲ့ တူးမြောင်းတစ်ခုကြောင့်ဖြစ်ခဲ့တာလို့ ကောက်ချက်ချနိုင်ခဲ့ပြီး အဲဒီတူးမြောင်းထဲကို ရေတွေ စီးလာခဲ့ချိန်မှာတော့ ပင်လယ်ကြမ်းပြင်က မြစ်တစ်စင်းလိုဖြစ်နေခဲ့တယ်လို့ တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီတူးမြောင်းထဲက နေရာတစ်ချို့က ၁၁၅ ပေလောက်ထိ နက်ရှိုင်းပြီး တချို့နေရာတွေမှာ ရေတံခွန်တွေ၊ ကျောက်တုံးကျောက်စိုင်တွေပါ ရှိနေပါသေးတယ်။
၃- ရထားသချိုင်း
ရေငုပ်သမားတွေကို သွေးပျက်သွားစေတဲ့ ပင်လယ်ရေအောက်က ထူးဆန်းတဲ့ ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုတွေထဲမှာ အခု ပြောပြသွားမယ့် ရထားသချိုင်းလည်းပါဝင်ပါတယ်။ နယူးဂျာစီရဲ့ ကမ်းရိုးတန်းတစ်နေရာမှာ ဒီရထားတွေကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တာပါ။
ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင်ကတော့ ရေအောက်ကြမ်းပြင်မှာ တွေ့ရှိခဲ့ရတဲ့ ရထားအိုကြီးတွေဟာ ၁၈၅၀ ခုနှစ်ဝန်းကျင်လောက်က ရထားတွေပဲလို့ ပြောဆိုခဲ့ကြပြီး ဘာကြောင့် ဒီ ရထားတွေက ပင်လယ်ကြမ်းပြင်မှာ ရောက်ရှိနေခဲ့သလဲဆိုတာကိုအဖြေရှာလို့မရခဲ့ပါဘူး။
ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ရတဲ့ ရထားဟောင်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးနောက်ခံ ရာဇဝင်တွေ လိုက်လံစုံစမ်းကြည့်ရာမှာလည်း နိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဘာသက်သေအထောက်အထားမှလည်း ရှာမတွေ့ခဲ့ပါဘူး။
တချို့ကတော့ ဒီရထားအဟောင်းတွေက တစ်ချိန်က သင်္ဘောတွေနဲ့တင်ပို့လာတဲ့ ရထားအသစ်တွေဖြစ်တန်ချေရှိပြီး မုန်တိုင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သင်္ဘောတွေနစ်မြှုပ်သွားရာမှာ အခုလို ရထားတွေလည်း တစ်ပါတည်း ပင်လယ်ကြမ်းပြင်ကို ရောက်ရှိသွားတာလို့ ထောက်ပြခဲ့ကြပါတယ်။
၄- နှစ်ပေါင်း ၂,၄၀၀ သက်တမ်းရှိ ရွက်လှေတစ်စင်း
၂၀၁၈ ခုနှစ်မှာ ပင်လယ်ရေအောက် စူးစမ်းရှာဖွေသူများက ထူးဆန်းလှတဲ့ အရာတစ်ခုကို ပင်လယ်ကြမ်းပြင်မှာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
အနက်ရောင်ပင်လယ်ထဲက ဘူဂေးရီးယားကမ်းရိုးတန်းတစ်နေရာမှာ တွေ့ရှိခဲ့ရသမျှ ကမ္ဘာ့သက်တမ်းအရင့်ဆုံးရွက်လှေတစင်းကို တွေ့ရှိခဲ့တာပါ။
အဲဒီရွက်လှေကြီးဟာ မယုံကြည်နိုင်လောက်စရာ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၂,၄၀၀ လောက်က ရွက်လှေတစ်စင်းဖြစ်နေခဲ့ပြီး ဂရိခေတ်လက်ရာတွေ တွေ့ရှိခဲ့တာမို့ ဂရိတို့ ခေတ်ကောင်းစဉ်အချိန်က ရွက်လှေတစ်စင်းဖြစ်တယ်လို့ ကောက်ချက်ချခဲ့ကြပါတယ်။
အဲဒီရွက်လှေကြီးက ရေအောက်မှာ ရှိနေပေမယ့် ပုံစံယိုယွင်းမသွားသေးတဲ့ ရွက်လှေတစ်စင်းဖြစ်ပြီး ၂၃ မီတာအထိ ရှည်လျားလှပါတယ်။
ပင်လယ်ကြမ်းပြင်မှာ အောက်ဆီဂျင်ဓာတ်လုံးဝမရှိတာမို့ ရွက်လှေရဲ့အစိတ်အပိုင်းတွေက အကောင်းအတိုင်း ပုံစံမပျက်ရှိနေဆဲဖြစ်တာကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။
၅- ကမ္ဘာ့အနက်ရှိုင်းဆုံးနေရာ
မာရီရားနား (Mariana) မြောင်းလို့ ခေါ်တဲ့နေရာကတော့ ပင်လယ်ကြမ်းပြင်ထဲမှာ လူသားတို့ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ ပင်လယ်ထဲက ကမ္ဘာ့အနက်ရှိုင်းဆုံးနေရာတစ်နေရာပဲဖြစ်ပါတယ်။
အဲဒီနေရာရဲ့ အနက်က ၆.၈ မိုင်အထိ ရှိပြီး နာမည်ကျော် ဂရင်းကန်ညွှန် (Grand Canyon) ချောက်ကြီးထက်တောင် ၅ဆ ပိုမို နက်ရှိုင်းလှပါတယ်။
ဒီမြောင်းကြီးကို ၁၈၇၅ ခုနှစ်မှာ ပထမဆုံး ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီး ထိုစဉ်အချိန်တော့ အလေးတပ်ဆင်ထားတဲ့ ကြိုးတွေနဲ့ တိုင်းတာခဲ့ကြတာပါ။
ဒီမြောင်းကြီးရဲ့ နက်ရှိုင်းမှုတွေ၊ ထူးခြားဆန်းကြယ်မှုတွေကို ခေတ်အဆက်ဆက်က စူးစမ်းရှာဖွေသူတွေ၊ လူစွန့်စားတွေက ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
လို ပင်လယ်ကြမ်းပြင်ရဲ့ အနက်ရှိုင်းဆုံးနေရာကို စူးစမ်းရှာဖွေသူထဲမှာ နာမည်ကျော် ဒါရိုက်တာကြီး ဂျိမ်းစ်ကမရွန်း(james cameron)လည်း ပါဝင်ပါတယ်။
သူဟာ သူ့ရဲ့ အထူးစီစဉ်ဖန်တီးထားတဲ့ ယာဉ်တစ်စင်းနဲ့ အဲဒီမြောင်းကြီးရဲ့ အောက်ခြေအထိကိုတောင် တစ်ယောက်တည်းသွားနိုင်ခဲ့သူလည်းဖြစ်ပါတယ်။
၆- ပေါင် သန်း ၁၅၀ တန်ပျောက်ဆုံးနေတဲ့ ငွေသတ္ထုများ
၂၀၁၁ ခုနှစ်မှာ အမေရိကန် ပင်လယ်ကြမ်းပြင်စူးစမ်းလေ့လာရေးကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်တဲ့ အော့ဒစီ မရင်း က အက်စ် အက်စ ဂဲလ် စ ပါ လို့ ခေါ်တဲ့ ကုနတင်သင်္ဘောတစ်စင်းကို ပင်လယ်ကြမ်းပြင်မှာ ပြန်လည်တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီသင်္ဘောဟာာ ၁၉၄၁ ခုနှစ်မှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံကနေ မိခင်ဗြိတိန်နိုင်ငံဆီ အပြန်ခရီးလမ်းမှာ ဂျာမန်ရေငုပ်သင်္ဘောတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်ခြင်းကို ခံစားခဲ့ရပြီး တစ်စစီပျက်စီးသွားကာ ပင်လယ်ကြမ်းပြင်ဆီ နစ်မြှုပ်သွားခဲ့ရတာပဲဖြစ်ပါတယ်။
အခုလို ပြန်လည် ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ချိန်မှာတော့ သင်္ဘောပျက်ရဲ့ဝမ်းဗိုက်ထဲမှာ လက်ရှိကာလပေါက်ကြေး ပေါင် သန်း ၁၅၀နဲ့ ညီမျှတဲ့ ၆၁တန်အလေးချိန်ရှိ ငွေတွေကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
အော့ဒစီ မရင်း (Odyssey Marine)ကုမ္ပဏီက တူးဖော်ရရှိခဲ့တဲ့ ငွေတွေရဲ့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ကြိုးပန်းမှုရဲ့ ရလဒ်အဖြစ် လက်ဝယ်သိမ်းထားခဲ့ပြီး ကျန် ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းကိုတော့ မူလ ဗြိတိန်နိုင်ငံဆီ ပြန်လည်ပေးအပ်ခဲ့ပါတယ်။
၇- ပျောက်ဆုံးနေတဲ့ အီဂျစ် မြို့တစ်မြို့
ဒီတစ်ခေါက် ရေငုပ်သမားတွေကို သွေးပျက်သွားစေတဲ့ ပင်လယ်ရေအောက်က ထူးဆန်းတဲ့ ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုကတော့ ပစ္စည်းသေးသေးမွှားမွှားတစ်ခုမဟုတ်ဘဲ တစ်ချိန်က လူနေထူထပ်ခဲ့တဲ့ မြို့အဟောင်းကြီးတစ်ခုဖြစ်နေခဲ့တာပါပဲ။
ဒီမြို့ကို ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်မှာ ပထမဆုံးဦးရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး မတွေ့ရှိခင်အချိန်အထိ ဒီမြို့က အမှန်တကယ်ပဲ တည်ရှိခဲ့တာလားဆိုတာကို ဘယ်သူမှ မသိခဲ့ကြပါဘူး။
ဒါ့အပြင် ဒီမြို့ရဲ့ အကြောင်းကလည်း ရှေးခေတ်သမိုင်းတွေထဲမှာ ဝိုးတဝါးလောက်သာဖော်ပြထားတာမို့ ဒဏ္ဌာရီဆန်လွန်းတဲ့ မြို့တစ်မြို့အဖြစ်နဲ့သာ ကျန်ရှိနေခဲ့တာပါ။
ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင်တစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ ဖရန့်ခ် ဂေါ်ဒီယို (Frank Goddio) ဆိုသူဟာ နှစ်ပေါင်းများစွာကြာအောင် ဒီ ပျောက်ဆုံးနေတဲ့ မြို့ကို လိုက်လံရှာဖွေနေရင်း နောက်ဆုံးမှာတော့ အီဂျစ်နိုင်ငံ ကမ်းရိုးတန်းတစ်ခုရဲ့ ရေအောက်ကြမ်းပြင်မှာ အခုလို တွေ့ရှိခဲ့တာပါ။
ခေတ်မီရေအောက်ပုံဖော်စနစ်ရဲ့ အကူအညီကို ရယူခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အဲဒီရေအောက်မှာ တည်ရှိနေတဲ့ မြို့ထဲမှာ သင်္ဘော ၆၄ စင်း၊ ကျောက်ဆူး အခု ၇၀၀၊ ရွှေဒင်္ဂါးပြားများနဲ့ ၁၆ ပေအရပ်ရှိတဲ့ မတ်တပ်ရပ်ရုပ်ထုတွေကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
၈ – ရေအောက်ထဲက ဧရာမ မြွေကြီး
တစ်ခါက အမေဇုန်တောထဲက ရေအောက် တစ်နေရာမှာ ရေငုတ်သမားတွေက ဧရာမ အန်နာကွန်ဒါ မြွေကြီးကို ဗီဒီယို ရိုက်ကူးရရှိမိခဲ့ပါတယ်။
အဆိုပါ မြွေကြီးရဲ့ အရှည်က အရွယ်ရောက်ပြီးသား သစ်ကုလားအုပ်တစ်ကောင်လောက် ရှည်လျားပြီး အလေးချိန်က လူနှစ်ယောက်စာ အလေးချိန်ထက် ကျော်ပါတယ်။
တွေ့ရှိခဲ့တဲ့ ရေငုတ်သမားတွေက ငါးမန်းတွေနဲ့တောင် တူတူ ရေကူးဖူးသူဖြစ်ပေမယ့်လည်း ခုလို မြွေကြီးတစ်ကောင်ကို တွေ့လိုက်တာက သူ့အတွက် သွေးပျက်စရာ အတွေ့အကြုံ တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
ကံကောင်းတာက အဆိုပါ မြွေကြီးက သူတို့ကို ရန်ပြန်ရှာခဲ့ခြင်းမရှိပဲ သူ့ဟာသူ အေးဆေး နေနေခဲ့တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
အဲ့လောက်ကြီးမားတဲ့ မြွေကြီးနားကို သူတို့အနေနဲ့ အနီးကပ် သွားရောက် ဗီဒီယို ရိုက်ကူးရဲတဲ့ သတ္တိကတော့ လေးစားစရာပါပဲနော်။ ပရိသတ်တို့ကော ဘယ်လိုလဲ သွားရဲကြလား မသိဘူးနော်။
အခုပြောပြပေးသွားတာကတော့ ရေငုပ်သမားတွေကို သွေးပျက်သွားစေတဲ့ ပင်လယ်ရေအောက်က ထူးဆန်းတဲ့ ရှာဖွေတွေ့ရှိမှု (၈)ခုပဲဖြစ်ပါတယ်။
ဒီထဲက ဘယ်ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုတွေက အကောင်းဆုံးရှာဖွေတွေ့ရှိမှုတွေဆိုတာကိုလည်း ပြောသွားပေးကြပါဦးနော်။
Credit – Shwe Nyan Shin